مد پایدار گرایشی تاثیرگذار در دنیای مد و فشن شناخته می‌شود. این گرایش مد به عنوان یکی از مهم‌ترین مسائل مورد توجه در جهان مد و فشن امروزی قرار دارد و در سمینارها و گفت‌وگوهای تخصصی گسترده‌ای مورد بررسی و بحث قرار می‌گیرد. تعریف مد پایدار به این صورت است که این مفهوم یک جنبش و فرآیند است که در آن طراحان و تولیدکنندگان مد به استفاده از روش‌ها و رویکردهای دوستدار محیط‌زیست و با توجه به اصول عدالت اجتماعی می‌پردازند. در مد پایدار، تنها تولید محصولات مدنظر نیست، بلکه سیستم‌های فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی نیز در این روند تحولی مهم را تجربه می‌کنند.
مد پایدار با مد فست فشن یا مد سریع مقایسه می‌شود. فست فشن به کمپانی‌های پوشاکی اطلاق می‌شود که با تولید پوشاک سریع و به قیمت‌های پایین تلاش می‌کنند سودهای بزرگی را کسب کنند. در این مقاله از آژانس مدلینگ کامدین، قصد داریم به تأثیرات محیطی ناشی از تولید پوشاک و همچنین نقش مد پایدار در محیط زیست را بیشتر بررسی کنیم.
مد پایدار چیست؟
مد پایدار به معنای توسعه و رشدی است که نه تنها نیازهای نسل کنونی را برآورده می‌کند، بلکه نیازهای نسل‌های آینده را نیز تضمین می‌کند. در واقع، این گرایش مد از سه اصل اصلی تشکیل شده است:
- اقتصاد پایدار: این اصل به معنای توسعه اقتصادی به‌طوری که منابع طبیعی حفظ شده و توازن بین تقاضا و عرضه ایجاد شود، اشاره دارد. این اقتصاد باعث افزایش کیفیت زندگی نسل‌های آینده می‌شود.
- اجتماع پایدار: اجتماع پایدار به معنای ایجاد یک جوامعی است که در آن حقوق انسانی حفظ می‌شوند، تبیین اجتماعی و اقتصادی رونق دارد و تعارض‌ها به طور مسالمت‌آمیز حل می‌شوند.
- حفاظت از محیط‌زیست: این اصل به معنای حفاظت از منابع طبیعی، کاهش آلودگی محیطی و حفظ تنوع زیستی می‌باشد تا زمین و منابع طبیعی برای نسل‌های آینده حفظ شوند.
مد پایدار تلاش می‌کند تا توازنی بین اقتصاد، اجتماع و محیط زیست ایجاد کند تا نیازهای نسل‌های حاضر بدون تخریب منابع برآورده شود و از نسل‌های آینده نیز مراقبت شود.
تاریخچه این گرایش در صنعت مد
تاریخچه مد پایدار به تدریج شکل گرفت و در طول زمان تکامل یافت. در زیر، تاریخچه این گرایش مد را به طور خلاصه بررسی کرده‌ایم:
- دهه 1960: این دوره با نهضت‌های جهانی مانند جنبش هیپی و حرکت مخالفت با جنگ و آسیب‌های زیست محیطی آغاز شد. در این دوره، افراد به اهمیت محیط زیست و تغییرات اجتماعی علاقه‌مند شدند.
- دهه 1970: در این دوره، حقوق بشر و محیط زیست به عنوان مسائل بین‌المللی مورد توجه قرار گرفتند. سازمان ملل متحد به تدوین و ترویج مفاهیم محیط زیستی پرداخت.
- دهه 1980: آغاز بهره‌برداری از مفهوم مد پایدار در صنعت مد شروع شد. برخی برندها و شرکت‌ها سعی کردند تا مسائل محیط زیستی را در فرآیند تولید مد مدنظر خود قرار دهند.
- دهه 1990: با افزایش مشکلات و آلودگی در صنعت مد، تمرکز بر روی مد پایدار افزایش یافت. این دهه شاهد پیدایش سازمان‌ها و نهادهایی بود که به توسعه مد پایدار می‌پرداختند.
- دهه 2000: مفاهیم این گرایش مد به طور رسمی وارد صنعت مد شدند و برخی از شرکت‌ها اقدام به تجارت پایدارتر و اجتماعی‌تر کردند. برخی از برندها استانداردهای مد پایدار را تعیین کردند.
- دهه 2010: مد پایدار به عنوان یک مفهوم مهم در صنعت مد شناخته شد و موضوعاتی مانند بازیافت مواد، تولید اختلاطات کمتر، حقوق کارگران و حقوق حیوانات در تولید مد مورد توجه قرار گرفت.
- از دهه 2020: این گرایش مد به عنوان یک چالش مهم در صنعت مد باقی مانده و بسیاری از برندها و مصرف‌کنندگان تلاش می‌کنند تا مد پایدار را به عنوان یک رویکرد اصلی در تولید و مصرف مد مورد استفاده قرار دهند.
تاریخچه مد پایدار نشان می‌دهد که این مفهوم به تدریج به عنوان یک راه حل برای مسائل محیط زیستی و اجتماعی مطرح شده و در طول زمان به عنوان یک روند مهم در صنعت مد جا افتاده است.
ارتباط مد و محیط زیست
تعارض بین صنعت مد و حفاظت از محیط زیست یک مسئله مهم است که نیازمند توجه جدی و تغییر در رویکردها و رفتارها می‌باشد. برای کاهش اثرات منفی صنعت مد بر محیط زیست، اقدامات متعددی می‌توان انجام داد:
- ترویج مد پایدار: افزایش تولید لباس‌ها و محصولات مد پایدار که از مواد بازیافتی، پردازش‌های کمتر و تولید بهینه استفاده می‌کنند. این نوع مد می‌تواند موجب کاهش تولید زباله و مصرف منابع طبیعی شود.
- کاهش فاصله‌های تامین: تشویق تولید محصولات مد در نزدیکی مصرف‌کننده تا حمل و نقل بین‌المللی کاهش یابد و انتشار گازهای گلخانه‌ای کاهش یابد.
- طراحی دوباره محصولات: توسعه محصولات طراحی شده به نحوی که قابل بازیافت و بازیافت باشند و محصولات با دوره عمر بلند تر.
- افزایش آگاهی جمعی: آگاه‌سازی عمومی در مورد مزایای مد پایدار و تأثیرات صنعت مد بر محیط زیست، توجیهی برای تغییر در الگوهای مصرفی و خریداری بهتر.
- قوانین و مقررات: تنظیم و اعمال قوانین و مقررات محیطی و اجتماعی برای کنترل و کاهش تأثیرات مخرب صنعت مد بر محیط زیست.
تغییر در صنعت مد به سمت مد پایدار نیازمند تلاش‌های مشترک از سوی تولیدکنندگان، مصرف‌کنندگان و نهادهای مرتبط است تا محیط زیست حفظ شود و از تخریب بیشتر جلوگیری شود.
اهداف مد پایدار
مد پایدار به دنبال تحقق اهداف مختلفی است که در زمینه‌های مختلف اقتصادی، اجتماعی و محیط زیستی تأثیر دارند. این اهداف شامل موارد زیر می‌شوند:
- کاهش تأثیرات منفی بر محیط زیست: یکی از اهداف اصلی مد پایدار، کاهش تأثیرات منفی صنعت مد بر محیط زیست است. این شامل کاهش مصرف منابع طبیعی، کاهش آلودگی هوا و آب، بازیافت و استفاده از مواد بازیافتی در تولید محصولات مد می‌شود.
- بهبود شرایط کارگران: این گرایش مد تأکید دارد که کارگران در صنعت مد به عنوان جزء حیاتی و حقوقی از تولید فرآیند تلقی شوند. این شامل پرداخت منصفانه حقوق، ایجاد شرایط کاری ایمن و انسانی، و احترام به حقوق انسانی کارگران است.
- تشویق به ایجاد محصولات با کیفیت و دوره عمر طولانی: مد پایدار تشویق به تولید محصولات با کیفیت و دوره عمر طولانی دارد تا مصرف‌کنندگان تحت تأثیر روندهای روزانه مد نباشند و به جای آن، محصولاتی که برای مدت طولانی به کار بروند، ترجیح دهند.
- ارتقاء حقوق حیوانات: مد پایدار تأکید دارد که در تولید مد، حقوق حیوانات نیز باید رعایت شود. این شامل کاهش استفاده از پوست حیوانات و ایجاد شرایط مناسب برای حیوانات در صورت استفاده از آنها می‌شود.
- افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان: یک هدف مهم مد پایدار افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان در مورد تأثیرات مصرف مد بر محیط زیست و اجتماع است تا آنها تصمیمات خرید خود را بر اساس معیارهای پایداری اتخاذ کنند.
این اهداف مد پایدار به منظور ایجاد صنعت مدی پایدارتر و مسئولانه‌تر در نظر گرفته می‌شوند تا مشکلات محیط زیستی و اجتماعی کاهش یابند و به توازن بیانجامد.
کلام پایانی
مد پایدار یک جنبش و فرآیند است که در آن طراحان و تولیدکنندگان مد به استفاده از روش‌ها و رویکردهای دوستدار محیط‌زیست و با توجه به اصول عدالت اجتماعی می‌پردازند. این مدل از مد تنها به تولید محصولات مد نگاه نمی‌کند، بلکه تأثیرات فرهنگی، اقتصادی، اجتماعی و زیست محیطی را نیز در نظر می‌گیرد.
مد پایدار بر اصولی اقتصاد پایدار، اجتماع پایدار و حفاظت از محیط‌زیست تکیه می‌کند. این اصول به توازن بین اقتصاد، اجتماع و محیط زیست اهمیت می‌دهند تا نسل‌های حاضر و آینده را محافظت کنند.
تاریخچه این گرایش مد نشان می‌دهد که این مفهوم به تدریج در صنعت مد رشد کرده و به عنوان یک راه حل برای مسائل محیط زیستی و اجتماعی تأیید شده است. این گرایش در دهه‌های گذشته در صنعت مد به تدریج ترویج یافته و توسط شرکت‌ها و نهادهای مختلف حمایت شده است.
صنعت مد و محیط زیست با یکدیگر تعارض دارند و نیازمند تغییر در رویکردها و رفتارها هستند تا تأثیرات منفی کاهش یابد. اقداماتی از قبیل ترویج مد پایدار، کاهش فواصل تامین، طراحی دوباره محصولات، افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان و اعمال قوانین و مقررات می‌توانند به این اهداف کمک کنند.
اهداف این گرایش مد شامل کاهش تأثیرات منفی بر محیط زیست، بهبود شرایط کارگران، تشویق به ایجاد محصولات با کیفیت و دوره عمر طولانی، ارتقاء حقوق حیوانات و افزایش آگاهی مصرف‌کنندگان می‌شود. این اهداف در جهت ایجاد صنعت مد پایدارتر و مسئولانه تلاش می‌کنند.
